بررسی و مطالعه تأثیر فعالیت های تفرجی (اکوتوریسم) بر تغییرات خاک و پوشش گیاهی در اکوسیستم های مرتعی (مطالعه موردی: مراتع تالش)

امروزه استفاده تفرجی از مراتع به عنوان یکی از جنبه های استفاده فرعی از مراتع، منظور می گردد. اکوتوریسم عبارت است از انواع گردشگری که در بستر طبیعت به منظور استفاده از مظاهر آن صورت می گیرد. برای تعیین میزان تأثیر اکوتوریسم بر روی پوشش گیاهی، ابتدا در منطقه مورد مطالعه از نظر میزان استفاده گردشگر، سه زون تفرجی با فشار کم، فشار متوسط و فشار زیاد انتخاب شد. سپس برداشت داده ها در هر منطقه به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ابتدا در هر زون با استقرار شش ترانسکت 10متری به صورت تصادفی، در هر ترانسکت 5 پلات 25 سانتیمتر مربعی به فاصله دو متر از هم انتخاب گردید؛ سپس در داخل پلات ها شمارش و محاسبه تعداد و درصد پوشش گونه ها و درصد خاک لخت انجام شد. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، در هر ترانسکت از عمق 0 تا 30 سانتی متری افق معدنی خاک پنج نمونه خاک برداشت شده و یک نمونه ترکیبی به همراه یک نمونه که با استفاده از سیلندر برداشت نمونه خاک برداشت شد به آزمایشگاه جهت اندازه گیری درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، بافت خاک، ph، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری و همچنین میزان فسفر و پتاسیم قابل جذب انتقال داده شد. به منظورتعیین شاخص های تنوع، یکنواختی و غنا از نرم افزار past و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss19 استفاده شد و پارامترهای اندازه گیری شده در زون های با فشار کم، متوسط و شدید با استفاده از روش آنالیز واریانس و آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه شدند تا مشخص گردد بین کدام زون ها اختلاف آماری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نشان داد که به لحاظ تعداد،76/2% از گونه ها وبه لحاظ پوشش 74/1% از گونه ها در سه زون دارای اختلاف معنی دار آماری هستند. میزان خاک لخت نیز در سه زون، دارای اختلاف معنی داری در سطح 1% می باشد. این در حالی است که پارامترهای درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، درصد ماده آلی، ph، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری خاک و درصد رطوبت اشباع خاک، تحت تأثیر فعالیت های تفرجی در سه زون مورد مطالعه دارای اختلاف آماری می باشند.